Them Chinese, they a comin’.
Of zijn ze er al ?
In oktober 2014 werd in Beijing, op initiatief van China, een akkoord gesloten tot oprichting van de AIIB (Asian Infrastructure Investment Bank)[1] met 21, uitsluitend Aziatische, founding member states. Het beoogde doel van de bank was om fondsen vrij te maken voor infra-structurele werken in Azië.
De AIIB moest dienen als alternatief voor, en was grotendeels ontstaan uit onvrede over, de (westers gedomineerde) WereldBank, het IMF, en toch ook wel de ADB (Asian Development Bank). Al in een vroeg stadium toonden niet-Aziatische landen, zoals Duitsland, UK, Frankrijk, Zuid-Korea, en India grote interesse om deel te nemen, dit ondanks druk van de VS om van deelname af te zien. Enkele grote landen die momenteel geen lid zijn van de AIIB zijn de VS, Japan, en Canada.
Op 25 december 2015 werd in Londen de AIIB formeel ‘open for business’ verklaard.
In wederom een uitstekende documentaire van VPRO’s Tegenlicht wordt gesproken over de betekenis van de AIIB en de opkomst van China. Volledige documentaire is hier, VPRO TegenLicht; De Chinese wereldorde.(46 min.) te zien. Gaat dat zien, U steekt er vast wat van op !
Ondertussen mag toch wel als bekend worden verondersteld dat China aan het opkomen is. Tevens mag, hoop ik, ook wel bekend zijn dat het Westen relatief toch wel enigszins een klein beetje aan invloed aan het verliezen is. Misschien nog niet zo bekend is dat het waarschijnlijk dringend tijd wordt dat het Westen haar eigen rol ietwat kritischer bekijkt en naar mogelijke alternatieven, aanpassingen begint te zoeken.
Niet alleen omdat er anderen aan tafel wensen aan te schuiven. Maar ook omdat het er alle schijn van heeft dat het Westen moeilijk in staat lijkt te zijn om structurele groei te blijven verwezenlijken. Na de heropbouw van de jaren 50-60, de uitbouw van de welvaartsstaat in de jaren 70-80, en de heerlijke verrijking van de jaren 90 en begin 21e eeuw, lijkt het alsof er eerder sprake is van stagnatie dan van groei. Kredietverruiming voor burgers (hypotheken!) en bedrijven, en geldschepping (fraai woord hiervoor: “quantative easing”) door banken en centrale banken hebben dit misschien te lang verbloemd. (En hebben, by the way, tot wat fraaie bijverschijnselen geleid zoals de subprime crisis (2007-2009) en de european debt crisis (2009- ?) ).
Om bovengenoemde zelf-reflectie, altijd lastig! (net als IJsland uit), maar stiekumpjes over te slaan kunnen we natuurlijk ook opteren om niet-westerse culturen als boeven/(historisch) dictatoriale regimes, barbaren, achterlijken, onverlichten en vijanden te beschouwen.
Om terug te komen op de documentaire van de VPRO. Enkele interessante onderwerpjes in de documentaire:
- Is een post-dollar financieel stelsel mogelijk / wenselijk ?
- Is een mens een economisch of een politiek (sociaal) wezen ?
- Is een mens beladen met schuld, of in wezen goed ?
- Hoe wordt in China wraak beschouwd (‘revenge’ voor de Tarantino en Hollywood movie liefhebbers onder ons) ?
Kent de Chinese (of de Indiase for that matter ) literatuur een preoccupatie met wraak, geweld, en tragedies ? - Hoe zal Chinese inmenging in derde wereld landen plaats vinden, en in hoeverre zal dit gelijk zijn aan, (historisch- en hedendaagse) westerse inmenging. Heeft China een ‘mission’ ?
- Wil China de wereld overnemen ? (duh?!) “Ze kopen heel Afrika op !”.
- Is het democratisch! westers neo-liberalisme de enig mogelijke (messianistische) toekomst zoals onze vriend Fukuyama in zijn The End of History and the Last Man, 1992 (fall Berlin Wall 1989)) betoogde ?
- Hoe zit het nou eîgelûh met ADO Den Haag en Mr. Wang ?
- Also with Mr. Jim Rogers, Singapore calling, talking about, as you’d expect, gold.
Waarschuwing !
Het kan zijn dat de uitlatingen van sommige Chinezen in de documentaire op ons als tamelijk arrogant, of assertief, of zelfbewust, of zelfs weldoordacht overkomen. Of als weldoordacht, zelfbewust, assertief, of tamelijk arrogant. Hier moet misschien, aan beide zijden, nog enige mate van gewenning plaatsvinden. Wij van onze kant kunnen er natuurlijk ook wel wat van met onze ‘you can’t do that, I’m an american citizen !’, onze ‘mission civilatrice’, onze ‘white man’s burden’, en onze-onze ‘ethische politiek’ [2]. Of, ietwat actueler, de ‘zorg’ van de VS over de AIIB: “we have concerns about whether the AIIB will meet these high standards, particularly related to governance, and environmental and social safeguards […] “[3]
Ondertussen is de VPRO misschien de enige zender die nog wat kwaliteit op de publieke zender levert. Tenzij u natuurlijk, net als ik, Springen met de Sterren, en Boer zoekt Vrouw, ontzettend goed vindt.
Daarom: bent u al VPRO’s tientjes lid ? (Zodat ze niet hoeven te fuseren met BNN, POW (als dat nog bestaat) of zoiets)
En, ter afsluiting, nog een leuke, prikkelende quote (de allerlaatste zin voordat het eind-logootje verschijnt, ~min. 43) uit de documentaire:
“Zolang Europa blijft geloven dat het het beste continent is,
en niet inziet dat het in verval is,
zal het verval alleen maar sneller gaan.”
[1] AIIB wikipedia , AIIB website
[2] https://en.wikipedia.org/wiki/Dutch_Ethical_Policy
[3] in AIIB wikipedia Dit verklaart misschien ook de wat heftige reactie van de AIIB CEO in de documentaire als hij verklaart “[…] best practices, […] , let me qualify […] these are -not- best western practises ”